Kunnen ‘gevestigde’ ondernemingen iets leren van startups?

Wat is kenmerkend voor startups?

Startups zijn per definitie dynamisch. Ze starten met kleine teams die volop inzetten op creativiteit. Daar zijn verschillende redenen voor:

• Hun besluitvormingscyclus verloopt sneller dan in grote bedrijven omdat ze minder hiërarchisch gestructureerd zijn, minder procedures hebben en sneller kunnen valideren.
• Medewerkers van startups zitten op dezelfde golflengte en zijn gericht op één doel: succes.
• De bedrijfscultuur is nog in opbouw en gaat uit van een onbeschreven blad. In grote ondernemingen hebben werknemers soms de neiging om hun creativiteit te beteugelen wanneer ze geconfronteerd worden met een nieuwe situatie in de geschiedenis van hun bedrijf.

Het resultaat is een verhoogde dynamiek bij startups. Dat compenseert enerzijds het minder talrijke menselijke kapitaal en anderzijds het feit dat veel mensen meerdere petten op hebben, soms zelfs buiten hun vakgebied of deskundigheid.

Inspirerende vergelijkingen

Het model van de startups kan dus een inspiratiebron zijn voor grotere ondernemingen. Het komt dan ook vaak voor dat multinationals gebruikmaken van startups om de creativiteit van hun teams te versterken en innovatie- en groeimogelijkheden aan te boren.

Grote ondernemingen hebben meerdere opties om de aanpak van startups te integreren, naargelang de mate van betrokkenheid en het toenemende risico dat ze willen of kunnen accepteren:

• Toenadering: de dialoog en niet het commerciële belang zoeken.
• Samenwerking: zich omringen met klanten en leveranciers die werken als startup, om het bedrijfsmodel te bestuderen.
• Samenwerking op projectbasis: werknemers van een grote onderneming laten samenwerken met werknemers van een startup. Dat kan in de uitvoering lastig blijken door de verschillen in bedrijfscultuur, validatieprocessen en werkwijze.
• Overname: een startup overnemen en zelfstandig laten voortbestaan om te vermijden dat het overgenomen bedrijf niet ‘matcht’ met de grote onderneming. Het voordeel voor grote ondernemingen is dat ze daarmee niet alleen de knowhow van de startup in handen krijgen, maar ook kunnen doorbreken in een nieuw gedeelte van de markt.
• Oprichting van startups: een markt, een oplossing en een ander businessmodel benoemen, een startup oprichten en daarvoor mensen aannemen.

Creativiteit aanmoedigen

Om creatief te blijven terwijl we groter denken, zijn meerdere factoren van belang:

• De pioniersgeest cultiveren die eigen is aan startups terwijl we groeien. Groei brengt automatisch hiërarchie, processen en administratie met zich mee. Die zaken kunnen dat proces ondermijnen.
• Zich blijven openstellen voor de buitenwereld om niet in de val te lopen van de verworvenheden en in zichzelf gekeerd te raken. En innovatie durven te zoeken bij startups wanneer de onderneming gegroeid is.
• De tijd nemen om met collega’s na te denken en zich opnieuw een creatieve logica eigen te maken. Bijvoorbeeld door een intern event te organiseren, zoals een ‘hackathon’. Dat confronteert de werknemers met verschillende ervaringen over onderwerpen waar ze niet noodzakelijk vertrouwd mee zijn.

Uiteindelijk moet een onderneming ook werken aan haar agile transformatie om creatief te blijven.

Een kwestie van management

Het is niet zozeer de grootte van een team of een onderneming die de mate van creativiteit bepaalt. De aard van het management is van doorslaggevend belang. Een kmo kan een verticale hiërarchie en strakke kaders hebben die weinig ruimte laten voor de creativiteit van de medewerkers, terwijl een grotere, maar meer horizontale en gezamenlijke structuur de creativiteit van duizenden werknemers kan stimuleren. Een voorbeeld dat we allemaal kennen: de startup Spotify, inmiddels uitgegroeid tot een model voor een grote, agile onderneming die haar vermogen behoudt om te innoveren en waarde te creëren. Tegelijkertijd is Spotify opvallend doeltreffend.

Bron: Bizcover

Auteur: Olivier Brisac